Phủ bóng ( Nam Định )

Phủ Bóng hay Cây Đa Bóng hay còn gọi là Nguyệt Du Cung . Theo truyền thuyết là công trình được làm trên nền đất cũ mà Công Chúa Liễu Hạnh hiển linh về ngắm trăng mỗi khi về thăm quê, thăm mộ phần.

“ Có khi tới tổ tiên nhà

Xe loan đạp gió thăm qua cựu phần

Cây Đa Bóng mộ Phụ Thân

La Hào đất ấy Tổ phần đã lâu

Tiên trần nào khác nhau đâu

Chẳng qua chữ hiếu ởt đầu mà thôi

Tấm lòng trời đất sáng soi

Ba đời sinh hoá, mây hồi bao dương…”

Đoạn thơ trong tập “ Cá Thiên Tam Thế Thực Lục ” do Đoàn Triển, Tổng đốc Nam Định chủ biên đã nói lên tình cảm của Liễu Hạnh Công Chúa đối với quê hương Phủ Dầy. Bà đã về thăm lại mộ phần, thăm mộ Phụ Thân, thăm mộ Tổ xứ La Hào.

Lại có quan điểm cho rằng Phủ Bóng là nơi thờ hội đồng các bóng các giá, người có căn mạng phải đến đây trình đồng như quấn “Đạo Mẫu Việt Nam ” của tiến sĩ viện trưởng Ngô Đức Thịnh chủ biên năm 1996, trang 121 có ghi: “ Phủ Bóng thờ hội đồng các bóng, các giá. Người có đồng phải trình đồng ở đây, trước khi hầu đồng trong các di tích quần thể Phủ Dầy ”.

Điều đặc biệt là Nguyệt Du Cung được Đào Chi đệ tử Hàn Lâm thi độc Hồ Hữu Du, tên tự chính là Nguyễn Mộng Thạch dâng câu đối, khắc trên đá tại lăng Thánh Mẫu:

“ Thiên Bản địa linh lưu thắng tích

Nguyệt Du thuỷ hoạt tố Tiên nguyên ”.

( Thiên Bản đất thiêng còn mãi dấu xưa nơi Thánh Ngự

Nguyệt Du nước chảy noi theo dòng dõi vị Tiên nương ).

Đền Cây Đa Bóng có hai tấm bia quí là “ Nguyệt Du từ bi kí “ và “ Nguyệt du cung bi kí ”, qui cách 0.8 x 1.3m chạm khắc long chầu phượng vũ, riềm chạm hoa sen, triện tàu cùng hoa lá cách điệu có niên hiệu Vua Bảo Đại (1929), văn bia nói việc hàng năm nhân dịp tháng tám và tháng ba kỉ niệm sinh hoá của Mẫu đều tế tại Nguyệt Du từ.

Trong Phủ còn lưu giữ đuợc chiếc trống đồng làm theo kiểu trống da có tang trống và mặt trống nhưng chất liệu bằng đồng đỏ . Đây là chiếc trống đầy đặn và hiếm thấy, khi đánh tiếng âm vang ấm áp, trên tang trống khắc hàng chữ “ Thành Thái Giáp Thìn niên (1904), Tri Phủ Nghĩa Hưng cùng vợ tiên cúng vào Nguyệt Du Cung - Tiên Hương “.

Trong đền còn có một đôi choé cổ có đường kính miệng chừng 40 cm trạm khắc chữ “ Tiên Hương Nguyệt Du Cung “ và quả chuông đồng “ Nguyệt Du Từ cung “ là những di sản văn hoá có giá trị.

Đền Cây Đa hiện nay đã được tu sửa một cách bề thế. Các ban thờ được bố đẹp và hài hoà. Các ban thờ công đồng, các quan, các cô, cậu, …Và hiện nay Phủ Bóng đựoc tu sửa nạy một cách khá đồ sộ. Chỉ trong một thời gian ngắn Phủ được xây dựng kiên cố. Đặc biệt mới xây dựng cổng Tam Quan khá bề thế, được đắp các hoạ tiết một cách tinh sảo với kĩ thuật cao…

Phủ Bóng hiện nay cũng được đông đảo các du khách về dâng hương chiêm bái. Và trở thành một di tích ngày càng quan trọng trong quần thể di tích Phủ Dầy

--------------------------------------------------------------------------------

MỘT SỐ HÌNH ẢNH  PHỦ BÓNG 

(  photo : mantico's blog / date : 2008 )

Quan Lớn Điều Thất

Quan Lớn Điều Thất Đào Tiên
-------------------------------------------------------------------------------------
bản tích : Dương minh đức
bản văn : Soạn giả phúc yên
mantico's Blog

Quan Lớn Điều Thất Đào Tiên. Ông là con trai thứ bảy của Vua Cha Bát Hải Động Đình, luôn luôn kề cận túc trực bên vua cha. Ông là vị văn quan được vua cha giao cho biên sổ, coi giữ kho tàng kinh thư nơi Thuỷ Cung. Quan lớn luôn cứu giúp người trần gian, hễ ai là người sống hiếu thuận đều được quan biên chép sổ sinh được thọ trường. Ông cũng không giáng trần.

Quan Điều Thất thường không ra ngự đồng vì ông chỉ làm việc cận bên vua cha, nhưng khi hầu về hàng quan lớn, sau khi thỉnh Ngũ Vị Tôn Ông, đều phải thỉnh quan về tráng bóng. Trong số ít trường hợp ông ngự về đồng, ông thường mặc áo đỏ điều thêu rồng, hổ phù; làm lễ tấu hương và khai quang.

Tuy không giáng trần, nhưng ông lại linh ứng giúp dân nên được nhân dân lập đền thờ tại tỉnh Thái Bình (gần Đền Đồng Bằng thờ Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình, vì ông luôn kề cận bên vua cha) là Đền Quan Lớn Điều Thất. Khi thỉnh ông ngự đồng, văn thường hát:

Bản văn : 

Trấn Nam thiên hải hà trung tú

Nổi dấu thiêng trong phủ Thái Ninh

Con vua Thuỷ Quốc Động Đình

Đào tiên Điều Thất anh linh khác thường

Bóng ông lớn anh linh tế độ

Tài lược thao văn vũ ai qua

Đêm ngày chầu trực vua cha

Sắc phong làm chúa quốc gia cầm quyền

Trước sân rồng ngôi cao lồ lộ

Vâng lệnh truyền tế độ muôn dân

Uy ra lẫm liệt thánh thần

Giang hà ngoại hải đội ân phục lòng

Bóng ông lớn thung dung khí tượng

Vẻ râu rồng mắt phượng ai đương

Thông minh chính trực uy cường

Trừ tà sát quỷ phép càng thần thông

Giá ngự đồng những người thanh quý

Tuyên văn chầu giáng khí anh linh

Có phen biến tướng hiện hình

Hô phong hoán vũ phép kinh ai tày

Có phen ngự Phủ Giày Thiên Bản

Vào quỳ tâu chính quán mẫu vương

Có phen chơi cảnh Đồi Ngang

Chầu đền thánh Mẫu Thượng Ngàn anh linh

Lên Thiên Đình chầu vua Thượng Đế

Lại về chầu Thuỷ Tế Long Cung

Thuyền rồng chèo quế buồm lan

Khi chơi nước nhược khi sang ngũ hồ

Có phen dạo kinh đô thành thị

Ngự lầu hồng phủ tía thảnh thơi

Có phen dạo khắp mọi nơi

Tiêu dao Tây Trúc thảnh thơi Phật tiền

Có phen ngự Tản Viên Tam Đảo

Hội quần tiên đàm đạo xướng ca

Cung đàn thánh thót thánh tha

Rượu tiên thơ thánh thần cơ đua tài

Quan về giáng phúc trừ tai

Khuông phù đệ tử xuân lai thọ trường.
--------------------------------------------------------------------------------------------
( PM : Các bạn có hình ảnh các giá đồng  Quan lớn điều thất  / và tư liệu xin vui lòng chia sẻ cùng BLOG nhé / Chân thành cảm ơn  )

Dậy sớm đi chợ hoa đêm Hà Nội

Nhiều người chịu khó dậy từ sáng sớm đi chợ đêm Quảng Bá không chỉ để mua hoa mà còn để thưởng thức, trải nghiệm một phiên chợ độc đáo. 

Hoa hồng với đủ màu rực rỡ.

Chợ hoa đêm ngày nào cũng họp trên một khoảnh đất rộng cả trăm mét vuông ở đường đê Âu Cơ. Gọi là chợ hoa Quảng Bá bởi lẽ nơi này tiếp giáp giữa hai phường Tứ Liên và Quảng Bá. Muốn tìm đến đây, bạn chỉ cần đi hết đường Thanh Niên, rẽ lên con phố Yên Phụ nhỏ rồi thẳng đường Âu Cơ là tới. Nếu muốn hòa mình vào không khí mua bán ồn ào, nhộn nhịp của chợ thì bạn nên đến đây từ khoảng 3h, 4h sáng vì đó là thời điểm đông vui, tấp nập nhất. Còn nếu ngại trời tối, bạn vẫn có thể đến đây lúc 6h sáng, khi đó chợ vẫn chưa tàn.

Những bó hoa lớn được xếp cạnh nhau trên các sạp hàng tại chợ.

Chợ hoa Quảng Bá là chợ hoa đêm duy nhất ở Hà Nội và cũng là đầu mối cung cấp hoa cho cả thành phố. Ngày nào cũng vậy, cứ khoảng 2h, những chiếc xe tải lớn chở hoa từ ngoại thành Hà Nội và tận Đà Lạt chuyển về đây. Chỉ hơn một tiếng sau, chợ đã đông nghịt người mua kẻ bán. Những bó hoa nhiều màu sắc còn e ấp hơi sương lần lượt được xếp cẩn thận trên các sạp hàng. Hoa ở chợ nhiều và phong phú. Nào cúc nào hồng, nào lan nào lys, cả những giống hoa mới từ Đà Lạt cũng góp mặt ở đây.

Vào những dịp lễ đặc biệt như 14/2, 8/3, 20/11 hay Tết âm lịch, đây sẽ là nơi tốt nhất để bạn có thể tìm thấy những bông hoa đẹp mà giá cả lại vừa phải, hợp lý. Ngay cả ngày thường, người đến đây mua hoa cũng đông đúc. Khách hàng của chợ không chỉ có những người mua buôn, những người bán rong mà còn có cả nhiều bạn trẻ. Những nhóm bạn 4, 5 người hẹn nhau từ sáng sớm, lên chợ ngắm hoa và đón bình minh ngày mới. Họ thong thả dạo qua chợ, ngắm nghía, chọn vài bó hoa đẹp, cảm nhận hương thơm giữa âm thanh ồn ào rộn rã của chợ sớm.

Hoa ngũ sắc trải dài trên đường đê Yên Phụ.

Trước kia chợ hoa đêm chỉ họp từ 2h đến trưa, nhưng nay chợ bán hoa tới tận tối muộn. Nếu không ngại đường xa thì bất cứ khi nào muốn tìm những bông hoa vừa rẻ vừa đẹp, bạn đều có thể tới đây. Với ai yêu thích chụp ảnh, con đường dẫn tới chợ cũng là một địa điểm đẹp để tạo dáng. Đê Yên Phụ có cả đoạn được phủ kín bởi thảm hoa ngũ sắc, hoa mười giờ rực rỡ. Không ít người đã ghi lại khoảnh khắc đẹp tại con đường đầy hoa này. Ngày mới của bạn sẽ thật vui vẻ, ý nghĩa khi bắt đầu bằng việc đi ngắm những bông hoa.

Hoa đồng tiền.

Những bó hướng dương vàng rực.

Hoa hồng, hoa cúc cùng khoe sắc.



Hoa bướm vàng mỏng manh.



Sạp hàng chỉ chuyên bán hoa hồng.




Xe hướng dương này sẽ đem những bó hoa vàng như nắng đi khắp các phố.



Hoa cúc và thạch thảo nhỏ xinh.



Hoa ngũ sắc nở vàng trên đê.



Thảm hoa mười giờ rực rỡ trong nắng.



Xe hoa rong, một nét đẹp của Hà Nội phố.

Theo ngoisao.net

Dương Xuân ( chèo / sưu tầm : Bảo Hoàng )

“ Dương Xuân” là một bài hát có tính chất vui tươi, dịu dàng thiết tha tâm

 tình. Nó thường dùng cho những đoạn ca ngợi cảnh đẹp, đơn ca hay đồng ca đều được. Nhưng đơn ca tốt hơn vì nó mang tính chất tâm tình nhiều hơn là ào ạt. Bài hát có cấu trúc là Trổ mở đầu, trổ thân bài và trổ nhắc lại

“ Dương Xuân” có nghĩa là mùa xuân tươi đẹp. Bài hát có nguồn gốc văn học là Dân ca quan họ Bắc Ninh:

                                                Ta yêu hoa ta phải biết mầu hoa

                        Sói, lan thơm ngát hoa trà, hoa mai

                        Đào kia chưa thắm đã phai

                        Thoang thoảng hoa nhài mà lại thơm lâu

                        Xin chàng đừng phụ hoa ngâu

                        Tham nơi phú quý đi cầu mẫu đơn

                        Du chàng trăm giận nghìn hờn

( Bài Thăm thứ hoa nở cả trên cành – Dân ca Quan họ Bắc Ninh)

                                   

LỜI THƠ

Trổ mở đầu:

            Hoa thơm bướm lượn chập chờn bướm bay.

Trổ thân bài:

            ( ta có) yêu cây vun xới cho cây

            Lá xanh lá tốt càng ngày càng xanh

Trổ nhắc lại:

            Ta yêu hoa phải biết mầu hoa

            Sói, lan thơm ngát, hoa trà thơm lâu

KHI HÁT SẼ THÀNH

Bông hoa thơm con bướm í i / nó i dạo ì / con bướm í i / nó i liệng i / dạo liệng thời đua / nhau chập chờn ì / chập chờn thời con bướm nó đang / i ì bay i / i ì i í / ì i i (LK4)

Dậu / mà tình ta có / mấy yêu cây i / ơi í ta i / ta vun i / sới này qua lối / i nọ / mà cho cây i / lá í i / ơi í xanh i / ới i tình dậu / mà tình xanh i / lá xanh rồi / ra lá tốt í i / ơi chút cũng í i / càng / ngày ai ơi càng / ì ngày / nó càng / ì i tươi i / i ì i í / ì i i  (LK4)

Dậu / mà tình ta có / mấy yêu hoa i / ơi í ta i / ta phải / i biết này qua lới / i nọ / biết mầu hoa i / sói í i / ơi í lan i / ới i tình dậu / mà tình lan i / sói lan là / nay thơm ngát í i / ơi chút cũng í i / càng / ngày ai ơi càng / ì ngày / nó càng / ì i thơm i / i ì i í / ì i i

Chèo : DƯƠNG XUÂN

Trình bày : NSUT Thanh Bình 

Trình bày : Thu Huyền 

Nhật ký OFFLINE 3

Chia sẻ suy nghĩ của bạn về buổi Giao Lưu Hát văn 3 cùng BLOG . Để BLOG có thể tiếp nhận những ý kiến đóng góp của bạn . Qua đó có thể tổ chức buổi OFFLINE lần sau tốt hơn , thành công hơn 

------------------------------------------------------------------------------

Chân thành cảm ơn mọi ý kiến đóng góp từ tất cả các bạn 

Sơ lược về hát Chầu Văn

SƠ LƯỢC VỀ HÁT CHẦU VĂN

     

  Hát chầu văn còn được gọi  là hát văn, hát văn chầu thánh, hát bóng….

Đó là hình thức lễ nhạc trong tín ngưỡng thờ Mẫu tam tứ phủ, cũng như tín ngưỡng thờ Trần Triều . Bằng cách sử dụng âm nhạc mang tính tâm linh với các lời văn chau truốt nghiêm trang, chầu văn được coi là hình thức ca hát mang ý nghĩa chầu thánh .

1. Phần lời của chầu văn :

Chầu văn sử dụng nhiều thể thơ khác nhau như thơ thất ngôn , song thất lục bát, lục bát, nhất bát song thất ( có thể gọi là song thất nhất bát gồm có một câu tám và hai câu bảy chữ ) , hát nói…

Các thí dụ minh họa:

-         Thể thất ngôn: ( trích đoạn bỉ của văn công đồng )

森森鶴駕從空下

Sâm sâm hạc giá tòng không hạ

顯顯鸞輿滿坐前

Hiển hiển loan dư mãn tọa tiền

不舍威光敷神力

Bất xả uy quang phu thần lực

證明功德量無邊

Chứng minh công đức lượng vô biên

-         Thể song thất lục bát: ( Trích văn Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên)

Chốn cung tiên mây lồng ánh nguyệt

Cảnh bầu trời  gió quyện hương bay

Cửu trùng tọa chín tầng mây

Thiên Tiên Đệ Nhất ngự rày trung cung

Gió đông phong hây hây xạ nức

Bộ tiên nàng chầu chực hôm mai

Dập dìu nơi chốn trang đài

Chính cung Mẫu ngự trong ngoài sửa sang

-         Thể lục bát: ( Trích văn Chầu Đệ Nhị )

Trên ngàn gió cuốn rung cây

Dưới khe cá lặn chim bay về ngàn

Canh khuya nguyệt lặn sao tàn

Chiếc thoi bán nguyệt khoan khoan chèo vào

Gập ghềnh quán thấp lầu cao

Khi ra núi đỏ lúc nào ngàn xanh

Thượng ngàn Đệ Nhị tối linh

Ngôi cao công chúa quyền hành núi non

-         Thể song thất nhất bát ( Trích văn Cô Bơ Thoải)

Nhang thơm một triện,trống điểm ba hồi

Đệ tử con, dâng bản văn mời

Dẫn sự tích thoải cung công chúa

Tiền duyên sinh ở:thượng giới tiên cung

Biến hóa lên về Động Đình trung

Thác sinh xuống ,con vua thoải tộc

Điềm trời giáng phúc ,thoang thoảng đưa hương

Mãn nguyệt liền,hoa nở phi phương

Da tựa tuyết ánh hường tươi tốt

-         Thể hát nói: ( Trích văn Quan Đệ Nhị )

Nhác trông lên tòa vàng san sát,

Không đâu bằng Phố Cát, Đồi Ngang

Đá lô xô nước chảy làn làn

Điều một thú cỏ hoa như vẽ

Nhạn chiều hôm bay về lẻ tẻ,

Trên sườn non chim sẻ ríu ran.

Nuớc dưới khe tung tính tiếng đàn,

Trên đỉnh núi tùng reo điểm trống

Ngần ngật Sòng Sơn kiêu dĩ lộng

Thanh thanh chi thủy chiếu trần tâm

Sơn chi cao hệ thủy chí  thâm

Đây thực chốn non nhân nước trí

2. Các nhạc cụ dùng trong hát chầu văn : Các nhạc cụ chính gồm đàn nguyệt ( đàn kìm) , trống ban ( trống con), , phách, cảnh, thanh la, Ngoài ra hát chầu văn còn sử dụng nhiều khạc cụ khác như: trống cái, sáo, đàn thập lục, nhị, kèn tàu, chuông, mõ…

2. Các hình thức hát chầu văn:

Thực tế có nhiều hình thức hát chầu văn như hát văn thờ , hát văn hầu thánh, hát văn thi và hát văn cửa đền. (nội dung chưa viết)

3. Các làn điệu trong hát chầu văn :

Hát chầu văn sử dụng nhiều làn điệu ( hay còn gọi là lối hát, cách hát). Người xưa còn gọi làn điệu là cách 格 . Thí dụ như điệu bỉ thì gọi là bỉ cách, điệu dọc thì gọi là dọc cách…

 Chầu văn có hơn chục làn điệu bao gồm:

Bỉ, Miễu, Thổng, Phú Bình, Phú Chênh, Phú Nói, Phú rầu ( phú dầu) , Đưa Thơ, Vãn, Dọc, Cờn Xá, Kiều Dương, Hãm , Dồn, Hát Thỉnh , Hát Sai ( Hành Sai), ngâm thơ. Ngoài ra còn sử dụng nhiều làn điệu khác như hát nói trong ca trù,  hát then, hò Huế, hồ quảng, hát canh …..

3.1-Bỉ Cách: đây là làn điệu mở đầu cho hình thức hát văn thờ. Thông thường điệu Bỉ đuợc hát trên thể thơ thất ngôn tứ cú ( bốn câu mỗi câu bảy chữ) hoặc thất ngôn bát cú ( tám câu mỗi câu bảy chữ) nhưng cũng có khi điệu này có thể hát trên các thể thơ khác như song thất lục bát, lục bát, song thất nhất bát. Trong các bản sự tích chư thánh được hát thờ thì đoạn bỉ thường là đoạn giới thiệu tóm tắt nội dung chính của cả bản văn. Các đoạn bỉ cũng thường sử dụng nhiều câu đối nhau ( biền ngẫu). Một điều đặc biệt nữa đó là điệu bỉ chỉ có trong hát văn thờ mà tuyệt nhiên không có trong hát văn hầu đồng :

Ví dụ:

Bỉ ( thất ngôn tứ cú) – Trích văn công đồng 

Biểu diễn: Khắc Tư- Trọng Quỳnh

Thần kim ngưỡng khải tấu chư tôn

Tọa thượng dương dương nghiễm nhược tồn

Nguyện thỉnh pháp âm thi huệ lực

Tùy cơ phó cảm nạp trần ngôn

Bỉ ( thất ngôn bát cú) – Trích cảnh thư đường văn:

Biểu diễn: Trọng Quỳnh- Văn Trung.

Xe phượng từ vâng sắc Ngọc Hoàng
Giáng sinh Lê Thị dấu thiên hương
Hây hây mặt ngọc phô nền trắng 
Rờ rỡ môi soi ánh nhị vàng
Hiển hách đã vang trong phủ Nghĩa 
Anh linh nổi tiếng chốn Sòng Sơn 
Từ vâng ngọc ấn gia phong tặng
Náo nức xa gần khắp bốn phương

Bỉ ( song thất nhất bát kết hợp cùng thể hát nói )– Trích văn tứ vị đại cờn:

Tấu thỉnh Đại Cờn Nam Hải thiên tôn

Liệt tiết chiếu thập nhị hải môn

Kính đức ánh tam thiên tịnh độ

Tối linh tối tú đại từ đại bi

Trình tiền vi nam tống mẫu nghi

Hoá hậu quán nữ trung thần vị

Nhất môn chính khí vạn cổ anh phong

Cổn hoa vinh lịch đại bao phong

Lễ nhạc hấp quần phương ca vũ

( 3 trổ thơ của thể song thất nhất bát)

Biểu tiết na sơn danh bất hủ

Dương thanh càn hải thủy vô trần

Truớc linh thông tự nhật vọng vân

Khu cảm ứng chiêm thiên vọng thánh

(Thể hát nói- biến thể của song thất và thất ngôn)

Kim thần nhất tâm bái thỉnh khải tấu thiên tôn

Phú văn ngôn tuyên dương đôi huyệt

Bài viết : QUÁCH TRƯỜNG LÂM

Hình ảnh OFFLINE 3 ( Phần 3 )

Xuân 2011 

-------------------------------------------------

Blog chúc thành viên "yêu thích Hát văn" năm mới nhiều tài lộc - sức khỏe - may mắn nhé ........