Đệ Nhị Vương Cô (Vương Bà) Đại Hoàng Công Chúa Trần Thị Tĩnh. Cô là con gái thứ của Hưng Đạo Đại Vương. Còn tương truyền rằng Vương Phu Nhân nằm mộng thấy vì sao sa xuống rồi lại thấy rồng ấp bên mình thì mang thai cô vào năm Bính Thìn. Cô tuy là con gái ruột của Đức Đại Vương và Vương Phu Nhân nhưng sau này lại phải đổi ra thành nghĩa nữ lấy hiệu Anh Nguyên (Thủy Tiên) Quận Chúa. Nên danh hiệu của cô là : Đệ Nhị Nữ Đại Hoàng Anh Nguyên Quận Chúa.Sở dĩ vậy là có lí do: Hưng Đạo Vương rất quý mến Phạm Ngũ Lão, muốn gả cô cho Đức Ông họ Phạm, nhưng quy định của tôn thất nhà Trần là phải lấy người trong hoàng tộc, để bảo vệ ngai vàng. Vậy nên Đức Ông phải cho cô ra làm con nuôi, để khỏi phạm vào hoàng luật. Cô mang danh nghĩa tử của Hưng Đạo Vương, kết duyên cùng Phạm Ngũ Lão, trở thành Phạm Điện Súy Phu Nhân. Cũng có khi, cô còn thay quyền Hưng Đạo Vương, chấp chính ba quân, cô cũng không hề ngại gian nan, sát cánh cùng cha nơi chiến trường trong sự nghiệp vệ quốc thời Trần. Sử nhà Nguyên xưa cũng chép rằng: Công Chúa (tức chỉ Vương Cô) dáng thanh như ngọc da trắng như ngà, dáng đi khoan thai giọng nói dịu dàng nhưng khi ra trận thi uy dũng, nam nhi ít người sánh bằng.
Khi hầu về hàng Hội Đồng Trần Triều, giá Đệ Nhị Vương Cô hay được hầu nhất (vì cũng theo một số quan niệm, thì Đệ Nhị Vương Cô thường hay theo về bên Tứ Phủ, vậy nên những người hầu Trần Triều cùng với Tứ Phủ thường hay mở khăn giá Đệ Nhị Vương Cô). Khi ngự đồng cô thường mặc trang phục giống như Vương Cô Nhất nhưng không phải màu đỏ mà là màu vàng, tuy nhiên cũng do ảnh hưởng của Tứ Phủ, một số nơi hầu Vương Cô Đôi lại mặc màu xanh, và hiện giờ thì đa phần người ta thường dùng màu xanh, khi ngự, cô dắt một chiếc kiếm và cờ lệnh sau lưng, còn tay thì cũng cầm một kiếm một cờ lệnh. Trong hàng Trần Triều, cô là giá thứ 3 có làm phép để trừ tinh tróc tà, khi hầu cô người ta thường làm một số phép như: xiên lình (nghĩa là lấy chiếc ngạnh nhọn bằng sắt trắng, xiên từ má này sang má kia, bên trong miệng phải có ngậm quả cau. Tuy nhiên hiện giờ cách xiên lình này không mấy người làm được mà nếu có người nào hầu về cô làm phép xiên lình thì thường chỉ dùng hai chiếc ngạnh, đêm vào hai bên má rồi xoắn lại cho nó chọc sâu vào má chứ không xiên từ bên này sang bên kia như lối cổ), ngoài ra còn có phép tiến lửa tróc tà (nghĩa là người hầu về cô đốt một bó hương rồi cho vào mồm ngậm tắt, vậy nên còn gọi là ăn lửa).
Cô cũng thường được thờ với Đức Đại Vương trong các đền phủ. Nhưng riêng ở Đền Kiếp Bạc và Đền Bảo Lộc, cô lại ngồi cận bên hữu của Đức Vương Phu Nhân. Ngày tiệc của Vương Cô Đôi là ngày 5/5 âm lịch. Trong khi hầu cô, văn thường hát những đoạn như:
“Cô Đôi tên hiệu Đại Hoàng
Quê cô Bảo Lộc, Thiên Trường, Trần Quan”
Hát văn : Vương Cô Đệ Nhị
Trình bày : Đình Cương
Hay còn có những đoạn hát về tài của Vương Cô như:
"Hậu quân nghìn dặm xa xôi
Xem như nội tướng thực tài phu nhân"
Văn Đệ Nhị Vương Cô
==================================
Trên tòa vàng công ơn tiên thánh
Dưới điện tiền phụng thỉnh vương cô
Tối linh thiên hạ được nhờ
Dấu thiêng ghi để phụng thờ khói hương
Tối linh tối tú ai đương
Quê hương Bảo Lộc Thiên Trường Trần quan
Vương cô nhất trí thuận tòng
Xe loan giá ngự đầu đồng cứu dân
Linh từ Kiếp Bạc điện đường
Hoa trà quả thực đăng hương tiến vào
Thần thông biến hoa lược thao
Vốn xưa giá ngự cung cao chính đường
Đỉnh sinh Tức Mặc Thiên Trường
Khi ngự Kiếp Bạc miếu đường anh linh
Khi lên chầu trực Thiên Đình
Khi xuống hạ giới ngự hình dương gian
Tàu bè khí giới nghênh ngang
Tả văn hữu võ hai hàng quỳ tâu
Trong dòng tranh dân gian Hàng Trống có một bức tranh vô cùng nổi tiếng trong loại tranh thờ đó là "Ông Hoàng cầm quân".Bức tranh đã miêu tả một vị thánh đại diện cho một hàng trong Tứ Phủ đó là các Ông Hoàng hay Quan Hoàng.Cũng như hàng Quan Lớn ,các Ông Hoàng cũng đều là những hoàng tử hay danh tướng có tài giúp dân giúp nước nên được nhân dân thờ phụng . Hàng Ông Hoàng gồm:
Tứ Phủ Tiên Cô là một hàng gồm các cô tiên nàng theo hầu cận các Thánh Mẫu ,Chúa Mường ,Chầu Bà .Các Tiên Cô đều là những cô gái đoan trang ,gương liệt nữ ,cũng có công với giang sơn xã tắc nên được nhân dân suy tôn và lập đền thờ phụng .Tứ Phủ Tiên Cô gồm:
This comment has been removed by the author.
ReplyDeletebản văn chầu vương cô đệ nhị :
ReplyDeleteTrên Non Đảo đùng đùng gió cuộn
Đỉnh Dược Sơn cuồn cuồn mây lồng
Lâu đài càn vị chính cung
Đào tiên đua nở non bồng khai hoa
Vương phi thấy sao sa đôi chiếc
Nhâm Tí niên truyền thuyết còn biên
Đang còn mơ mộng giấc tiên
Thấy đôi rồng ấp ở bên cạnh mình
Vương phi thấy tâm tình chuyển động
Sự lạ thường ứng mộng chiêm bao
Tháng năm mãn nguyệt thai bào
Sinh cô Đệ Nhị tốt sao lạ thường
Thái Hậu đặt hiệu Đại Hoàng
Thông minh chính trực sửa sang trong ngoài
Vua mới hỏi Đức Ông Ngũ Lão
Kết duyên lành trọn đạo quân vương
Đằng giang nghị tiệc đá vàng
Một nhà vinh hiển vạn bang yên lành
Phút chốc thấy mấy rồng gió chuyển
Trở ra về ngự chốn Thiên Thai
Có phen giá ngự lâu đài
Mày ngài mắt phượng thực người thần tiên
Có phen lên Vạn An Kiếp Bạc
Trở ra về Tức Mặc Thiên Trường
Tới đâu thời đấy kinh hồn
Ô Mã mất vía Phạm Nhan nạp mình
Có phen ngự chốn Thiên Đình
Độ thương đệ tử thực tình làm tôi
Vương cô Đệ Nhị ai tày
Ra vào coi sóc đêm ngày quân trung
Vẻ thanh tú giá trong ngọc đúc
Bẩm tư trời chính trực đoan trang
Gương soi phấn điểm dịu dàng
Tóc mây mườn mườn khăn ngang vấn đầu
cách yểu điệu mỹ châu dám đọ
Nhỡn song tinh soi tỏ thế gian
Áo thêu đôi sắc xanh vàng
lá non thua thắm hoa ngàn kém tươi
Ngẫm trần thế bao người tân khổ
Giá ngự đồng cứu trợ sinh nhân
Vương cô xuất thánh nhập thần
Thay quyền Vương Mẫu cầm cân thăng bằng
Trong cung ngọc hương đăng rực rỡ
Ngoài điện vàng nhị tự nguy nga
Thỉnh mời Đệ Nhị Vương Cô
Đêm ngày nhang khói phụng thờ trong cung.