Đường trường tiếng đàn - Làn điệu chèo

Đường trường tiếng đàn - là một làn điệu nằm trong hệ thống các làn điệu đường trường ( trong chèo các nghê nhân thường chia các làn điệu chèo ra thành các hệ thống làn điệu khác nhau và thường là

1. Hệ thống các lối Nói, Vỉa, Ngâm Vịnh,

2. Hệ thống các điệu Sắp,

3. Hệ thống các điệu Hề,

4. Hệ thống các điệu ra trò.

5. Hệ thống các điệu Đường trường,

6. Hệ thống các làn điệu Vãn, Thảm,

7. Hệ thống các làn điệu đối đáp trữ tình.

Cũng có thể phân chia các làn điệu thành những bài hát để cho cùng một loại nhân vật hát hoặc những bài hát có âm điệu giống nhau, hay là những bài hát có tính chất thể hiện giống nhau hoặc là những bài hát có cùng một tên điệu ). Các điệu hát đường trường thường hay phổ các bài thơ dài, kỹ thuật phức tạp, nội dung có tình tiết câu truyện, tính tự sự và trữ tình rõ nét. Các điệu “ Đường trường “ theo tiếng nhà nghề goi là “ những bài bản lớn “ Trong hệ thống “ đường trường “ có rất nhiều bài hát dùng để hát lẻ mà không nằm trong vở chèo nào và “ đường trường tiếng đàn “ là một ví dụ. Đây là một điệu hát năm ngoài tích trò sử dụng dưới hình thức vỡ nước vào trò ( thông thường một gánh hát chèo xưa trước khi đi vào biểu diễn nếu nói như ngày nay là trước giờ mở màn, để thu hút khán giả các gánh hát chèo ngày xưa bao giờ cũng có màn thi nhịp hát vỡ nước những bài hát vỡ nước thường là những bài ca ngơi thần thành hoàng làng, ca ngơi quê hương đất nước ) hoặc sử dụng cho đơn ca nam nữ ca ngơi quê hương tươi đẹp.


Nôi dung của bài hát : là “ một tiếng đàn hay có thể cảm hóa được cá dưới nước, chim trên trời, làm cho lòng người nhẹ nhõm. Tính chất của bài hát là trữ tình, thơ mộng giầu chất thơ vui tươi rộn ràng. Đây là làn điệu thuộc dạng đa đùng ( có nghĩa là có thể dùng cho cả nam ca nữ, dùng trong mọi trường hợp … ) Bài hat có cấu trúc là 3 trổ hát gồm trổ thân bài, trổ nhác lại 2 và trổ nhắc lại ba

Đường trường tiếng đàn

Trình bày : Nghệ sĩ ưu tú Thanh Bình

Lời thơ như sau:
Trổ thân bài:
Đàn ai khéo nẩy tính tình
Một đàn cá lớn tựa ghềnh nó nghe
Lững lờ cá lội so le
Trổ nhắc lại 1:
Lững lờ cá lội so le
Kình ngư cá lớn lại đè cá con
Thị kỳ cá vượt vũ môn
Trổ nhắc lại 2
Thị kỳ cá vượt vũ môn
Chim khôn tha mồi về tổ mớm con trên cành
Não nùng tin tức thăm oanh
KHI HÁT SẼ LÀ
Khéo nẩy i / nẩy tính í tình ì / ì ỉ cung chứ cái / i cung đàn ai (xt2) ai khéo í i i nẩy / nẩy tính i / ỉ tình chứ một vài / đàn cái / con cá lớn nó mấy tựa i / ỉ ghềnh / mà nó nghe chứ / xong bên lững ì / í i lờ í i ì i í (xt2) thời con cá nó / i lội / chứ so le i / ới i lững thời xong / bên lững lờ ( xt2) thời con cá nó / i lội / chứ so / ì i le i / i ì i í / ì i i ( lk4)
Trổ nhắc lại 1


Thời con cá nó / lội / chứ so le i / ới i lững thời xong / bên lững lờ (xt2) thời con cá nó / i lội / chứ so / le chứ kình ngư / cái con cá lớn nó mấy lại i / ỉ đè / mà cá con chứ / xong bên thị ì / í i kỳ ì í i ỉ í (xt2) thời con cá nó / i vượt / chốn vũ môn i / ới i thị ì xong / bên thị kỳ (xt2) thời con cá nó / i vượt / chốn vũ / i ì i môn / i ì i í / ì i i ( lk4)
Trổ nhắc lại 2


Thời con cá nó / vượt / chốn vũ môn i / ơi i thị ì xong / bên thị kỳ (xt2) thời con cá nó / i vượt / chốn vũ môn cả con chim khôn / nó tha ỉ mồi về tổ nó mới mớm con / ở trên ỉ cành chứ / con chim phượng / ì í i hoàng í i ì i i (xt2) này tin ơi / i tức i / hỏi thăm oanh i / ới i phượng con / chim phượng hoàng (xt2) này tin ơi / i tức / hỏi thăm / ì i oanh i / i ì i í / ì i i

MỘT SỐ BẢN " ĐƯỜNG TRƯỜNG TIẾNG ĐÀN "

 Trình bày : Nghệ sĩ ưu tú Kim Duc 

Trình bày : Nghệ sĩ ưu tú Thanh Hải 

Trình bày : Nghệ sĩ ưu tú Xuân Theo 

Bài viết : Bảo Hoàng ( MC BLOG )

chỉnh sửa : mantico BLOG